Biegunki prosiąt są jedną z głównych przyczyn strat ekonomicznych w hodowli świń. Pojawia się najczęściej między pierwszą a czwartą lub piątą dobą po porodzie i prowadzi do silnego odwodnienia prosiąt. Problem może dotyczyć pojedynczych sztuk, jednak najczęściej dotyka całego miotu. Biegunka u prosiąt ma żółty kolor, wodnistą konsystencję i charakterystyczny ostry zapach. Chorobę potwierdza sekcja, podczas której stwierdza się u prosiąt zapalenie jelit. Głównymi przyczynami biegunki u prosiąt są: E. coli, clostridia, kokcydia, wirus TGE, wirus grypy świń, rotawirus i bezmleczność.
Objawy
Prosięta ssące
● Ostra choroba
○ Jedynym symptomem może być padnięcie prosięcia, które było w dobrej kondycji.
○ Prosięta gromadzą się w jednym miejscu, drżą, lub leżą w kącie.
○ Skóra w okolicy odbytu i ogon są mokre.
○ Wodnista biegunka lub luźne stolce.
● W miarę postępu biegunki.
○ Odwodnienie.
○ Zapadnięte oczy.
○ Pergaminowa skóra.
● Choroba podostra
○ Objawy są podobne, ale wpływ na prosię jest mniej dewastujący,
choroba trwa dłużej, a śmiertelność jest mniejsza.
○ Ten rodzaj biegunki jest częstszy u prosiąt między 7 a 14 dniem życia.
○ Wodnista biegunka lub luźne stolce mogę być białe lub żółte.
Prosięta odsadzone
● Pierwsze objawy to nieznaczna utrata kondycji, odwodnienie i wodnista biegunka.
● W niektórych przypadkach kał może zawierać krew lub być ciemny, luźny. Kolor biegunki może być zróżnicowany: szary, biały, żółty i zielony. Nie jest on ważny.
● Świnie w złym stanie – sierść gęsta, w złej kondycji
● Luźne stolce, brudne i mokre kojce.
● Zapadnięte oczy
● Odwodnienie powoduje szybki spadek masy ciała.
● W ciężkich przypadkach padłe prosięta mają zapadnięte oczy.
● Upadki mogą dotyczyć również prosiąt w dobrej kondycji, bez objawów chorobowych.
● Sporadycznie wymioty.
Przyczyny/Czynniki sprzyjające
Lochy i prosięta ssące
● Zły stan podłoża.
● Zły stan higieniczny kojców, zwłaszcza jeśli dotyczy to problemów z ich osuszaniem.
● Nieprawidłowe czyszczenie kojców pomiędzy kolejnymi grupami.
● Kontaminacja z innej części fermy, przeniesiona np. przez obuwie, szczotki, łopaty, odzież itp.
● Ciągły przepływ zwierząt.
● Duża wilgotność, ciepło, resztki paszy i kał stwarzają idealne warunki do namnażania się bakterii.
● Wychłodzenie prosiąt, zwłaszcza przez zimne podmuchy powietrza.
● Rutynowe stosowanie sztucznego mleka, zwłaszcza gdy ulegnie zepsuciu lub zanieczyszczeniu.
Diagnostyka
● Na podstawie objawów klinicznych, odpowiedź na antybiotykoterapię (infekcje wirusowe nie są do wyleczenia za pomocą antybiotyków) i badanie
laboratoryjne próbek kału
● Wysłanie do laboratorium wymazów z odbytu, świeżo padłego prosięcia lub żywego w celu wykonania posiewów i antybiogramów.
● Identyfikacja wirulentnych szczepów E. coli za pomocą PCR.
● Bardzo prosty test pozwalający rozpoznać biegunkę wirusową i na tle E. coli polega na użyciu papierka lakmusowego w celu określenia, czy biegunka jest kwaśna, czy zasadowa. Należy namoczyć papierek w kale biegunkowym; biegunka E. coli ma odczyn zasadowy (zmienia się na niebieski), natomiast wirusowa biegunka jest kwaśna (zmienia się na czerwoną).
Kontrola/Zapobieganie
Prosięta ssące
● Istnieje wiele antybiotyków, jakie można zastosować w przypadku biegunek u prosiąt. Większość ich jest skuteczna wobec E. coli i Clostridium.
● Ze względu na wysoce zakaźny charakter zakażenia leczeniu należy poddać cały miot, gdy tylko zostaną zaobserwowane pierwsze objawy.
● Utrzymuj obszar, w którym przebywają prosięta suchy i czysty.
● Zapewnij dostęp do dodatkowej lampy – źródła ciepła.
● Biegunka na tle E. coli u młodych loch oznacza słabą odporność, więc należy rozważyć szczepienia loch. Szczepionka musi być wykonana dwukrotnie, z odstępem 2 do 4 tygodni między poszczególnymi szczepieniami. Druga dawka powinna być wykonana co najmniej 2 tygodnie przed porodem.
● Dodawanie elektrolitów do wody w celu zapobiegania odwodnieniu i utrzymania równowagi elektrolitowej w organizmie.
Prosięta odsadzone
● Ważne jest, aby znać historię choroby w gospodarstwie i wrażliwość na antybiotyki bakterii zaangażowanych w proces chorobowy. Chore świnie
należy leczyć indywidualnie. Można dodać tlenek cynku w diecie warchlaków przez 2 do 3 tygodni.
● Jeśli świnie są odwodnione, dostarczaj im elektrolitów w osobnych poidłach.
● Można rozważyć szczepienie doustne tuż przed lub w trakcie odsadzenia.
● Stosowanie inhibitorów kompetencyjnych może pomóc w blokowaniu receptorów wykorzystywanych przez E. coli.
● Substancje zakwaszające wodę mogą być pomocne w obniżaniu namnażania się E. coli w jelitach.
